Afgelopen 17 Augustus vond in de namiddag een terroristische aanslag plaats op de Ramblas, in het hartje van Barcelona. De avond ervoor had er een vreemde explosie plaats gevonden in een chalet in Alcanar, nabij Tarragona. Het chalet was volledig verwoest. Men vond er meer dan honderd flessen butaangas en later werden de resten van twee doden gevonden. Uit de gasanalyses direct na de explosie bleek dat men een explosief aan het voorbereiden was dat typisch door terroristen van het IS worden gebruikt. Bij nader (DNA) onderzoek bleek dat één van de slachtoffers de imam uit het dorpje Ripoll, genaamd Abdelbaki Es Satty, was. Hij had daar een aantal jonge mannen en jongens geronseld, waarvan één minderjarige, die de aanslagen zouden uitvoeren. Blijkbaar waren zij van plan om de Sagrada Familia, de kathedraal van Antoni Gaudi, op te blazen,
Als gevolg van de aanslag voerde de Mossos d’Esquadra controles uit op de Catalaanse wegen en aan de grenzen. Dankzij het alerte en professionele optreden van de Catalaanse politie rolden zij de gehele terroristische bende in 24 uur op. Het hoofd van de Mossos, Josep Trapero, was de held. Er werden deze nazomer T-shirts gedragen met zijn portret en zijn typisch half spaans, half Catalaanse uitspraak “Bueno, pues molt bé, pues adiós”. Dit was zijn reactie op een (NRC) journalist die boos uit een persconferentie wegliep omdat Trapero de in het Catalaans gestelde vragen in dezelfde taal beantwoordde.
Direct na de aanslag op 17 Augustus suggereerde de spaanse pers, beginnend bij de krant El Periodico een half uur na de aanslag, dat de Mossos een aanwijzing van de CIA voor een aanslag hadden genegeerd. (Een onmogelijkheid omdat een intelligentiedienst alleen communiseert met andere intelligentiediensten van bevriende staten, nooit met een regionaal politiecorps.) Dit was de start van een campagne om de Mossos zwart te maken waaruit zou moeten blijken dat Catalonië zichzelf niet als onafhankelijke staat kan besturen en uit afgunst omdat de Guardia Civil geen bijdrage had geleverd bij het voortijdig ontdekken van de aanslag en het achterhalen van de daders.
Afgelopen week maakte de spaanse intelligentiedienst (een oxymoron) CNI via de krant El Mundo bekend dat Es Satty een bekende van hen was geweest. In eerste instantie werd hij een vertrouweling van de CNI genoemd, maar dit werd kort na publicatie gecorrigeerd als ‘bekende’. Es Satty stond in contact met IS terroristen in de gevangenis van Castelló, waar hij zijn straf als drugssmokkelaar uitzat, en daar waarschijnlijk diende als informant voor de CNI. Om onduidelijke redenen werd hij na zijn straf niet het land uitgezet, zoals dat moet. De CNI zegt dat zij hem daarna uit het oog verloor. Es Satty werd ook gevolgd door de Guardia Civil wegens zijn mogelijke terroristische contacten, maar zij konden niets vinden. Toen Es Satty zich als imam in Ripoll wilde vestigen, werden de Mossos d’Esquadra niet door de Guardia Civil over zijn crimineel verleden en mogelijke terroristische contacten geïnformeerd. Toen de Mossos zochten naar informatie over hem omdat hij zich wilde inschrijven in Ripoll, kregen zij alleen informatie via een informeel contact uit België omdat Es Satty geprobeerd had zich in Vilvoorde te vestigen. Dit werd hem daar wegens zijn crimineel verleden geweigerd.
Alles is nog zeer onduidelijk. Feit is dat de verschillende politiecorpsen in spanje en de intelligentiedienst slecht met elkaar communiceren. Dat was al gebleken uit de aanslagen in Madrid van 2014. Daar is sindsdien geen enkele verbetering in gekomen. Zeker niet nu er in deze zaak ook een andere partij, de Catalaanse politie, bij is betrokken. Mogelijk werd de imam door Spanje betaald voor zijn diensten aan de CNI. Dat hij na 2014 uit het oog werd verloren en dat de Mossos niet werden geïnformeerd over zijn verblijf in Catalonië, is op zijn minst een blijk van grove nalatigheid.
Als reactie op deze bekendmaking van het CNI, zei de Catalaanse president Carles Puigdemont: ‘Een staat die de bedenker van een terroristische aanval als vertrouweling bij de politie heeft, ken geen grenzen.’ Carles Puigdemont, week uit naar België omdat er een serieuze dreiging was dat de Guardia Civil en het spaanse leger een bloedbad onder de bevolking en ambtenaren wilden aanrichten na de onafhankelijkheidsverklaring.
En majoor Trapero? Die heeft een aanklacht wegens sedició (aanzet tot oproer met geweld) tegen zich lopen wegens zijn zogenaamde zwakke optreden op 1 Oktober tegen de stemmers van het referendum. Hij is bijvoorbaat als straf gedegradeerd tot administratief medewerker. Ontheven uit zijn functie door een PP bestuurder die zijn departement illegaal bezet onder het mom van grondwetsartikel 155 en waarvan de legitieme bestuurder, de Catalaanse minister van binnenlandse zaken Joaquim Forn, in de gevangenis zit.
De openbaar spaanse hoofdaanklager, José Manuel Maza, overleed dit weekend plotseling in Buenos Aires als gevolg van een nierinfectie. Hij is de hoofdrolspeler in de aanklachten tegen Trapero, de leiders van de burgerorganisaties en de Catalaanse regeringsleden die nu gevangen zitten of in België als politieke vluchtelingen vertoeven . Zijn hoofddoel was om president Puigdemont in de gevangenis op te sluiten. Zijn aanklacht tegen de Generalitat, met als titel ‘Hoe harder zij vallen’, heeft meer het karakter van vergelding dan van justitie. Samen met de minister van justitie kreeg Maza een reprimande van het Congres omdat zij de PP partij beschermden tegen rechtsvervolgingen vanwege corruptie. President Rajoy bleef hem en de minister, ondanks de reprimande, volledig steunen. Rajoy moet nu dus weer op zoek naar een nieuwe openbaar hoofdaanklager, de vierde keer in drie jaar.