Jordi Sà nchez en Jordi Cuixart zitten nu 103 dagen in Spanje gevangen vanwege hun politieke idee over een onafhankelijk Catalonië. Om dezelfde reden worden Oriol Junqueras en Quim Forn sinds vandaag reeds 87 dagen lang van hun vrijheid beroofd. Zij worden vals beschuldigd van oproer en opruiing met geweld.
Het Grondwettelijk Hooggerechtshof (Tribunal Constitutional of TC) heeft de aangifte van de Spaanse regering van Rajoy tegen de instelling van Carles Puigdemont als president van Catalonië niet aangenomen. Ondanks het negatieve advies van de Hoge Raad, stuurde de vicepresidente van de Spaanse regering, Soraya Saenz, de aanvraag naar het TC om de plenaire vergadering van het Catalaanse Parlement aanstaande Dinsdag te verbieden. Juridisch kon het TC de aanvraag van de regering niet accepteren. Acceptatie van de aangifte zou automatisch resulteren in een verbod op de plenaire vergadering van het Parlement om de president te installeren. Dit zou in dat geval een preventieve maatregel zijn geweest: Puigdemont is niet veroordeeld en mag daarom als vrij burger politiek actief zijn. Het TC zou direct problemen hebben gehad met het Europese Hooggerechtshof indien zij de aangifte zou hebben geacepteerd. Het Europese Hof heeft al vele uitspraken gedaan met betrekking tot preventieve maatregelen tegen afgevaardigden.
Het TC had gisteren in de speciale vergadering als enige taak het wel of niet accepteren van de aangifte door de Spaanse regering. In plaats van deze te accepteren of te weigeren, heeft zij haar besluit, ondanks dat het Catalaanse Parlement voor aanstaande Woensdag een president moet hebben gekozen om nieuwe verkiezingen te voorkomen, voor tien dagen uitgesteld. Afgezien dat het TC haar taak niet deed, besloot zij iet anders waarvoor zij niet gemachtigd is. Het TC verbied de leden van het Catalaanse Parlement die in België in ballingschap verkeren, om hun stem via een afgevaardigde uit te brengen. Ook oordeelt zij dat Carles Puigdemont alleen zijn regeringsplannen kan presenteren, indien hij dit in hoogst eigen persoon doet. Hij moet daarvoor van het TC de toestemming aan het Hooggerechtshof vragen.
Hiermee gaat het TC haar boekje ver te buiten. Zij mag alleen een oordeel vellen over een aangenomen wet of resolutie indien deze is voorgelegd door een overheidsinstantie. Zij moet dan kijken of de betreffende wet of resolutie grondwettelijk is. Het TC mag niet ongevraagd een oordeel uitbrengen, en ook niet over andere wetten en reglamenten, zoals het reglament van het Catalaanse Parlement. Dit is expliciet verboden in artikel 721 van de Burgerwet (llei d’Enjudiciament Civil) en indirect in artikel 24.1 van de Spaanse grondwet. Wat het TC doet, is een inbreuk op de bestaande wetsorde en jurisprudentie. Waarschijnlijk heeft het TC deze uitspraak gedaan om de Spaanse regering tegemoet te komen.
Puigdemont moet van het TC dus vrijgeleide aanvragen om zonder risico van arrestatie zijn regeringsplannen in het Parlement te presenteren. Met de eis van het TC dat een democratisch gekozen politicus toestemming voor zijn functioneren moet vragen aan een rechter, is de scheiding tussen de machten geheel verdwenen. Bovendien moet hij dit vragen aan een rechter van het Hooggerechtshof, die politici en burgeractivisten in voorarrest gevangen houdt. In Spanje heeft deze rechter een arrestatiebevel tegen Puigdemont uitgevoerd wegens gewelddadige oproer en opruiing. Buiten Spanje loopt er geen opsporings-en uitleveringsbevel, omdat de beschuldiging juridisch onhoudbaar is. Het internationale uitleveringsbevel moest het Hooggerechtshof daarom intrekken. De kans dat deze rechter toestemming aan Puigdemont geeft om zich vrij in het Catalaanse Parlement te presenteren, laat zich raden.
De soevereiniteit van het Catalaanse Parlement, zoals dit wettelijk vastgelegd is in het Statuut, wordt met de opgelegde beperkingen van het TC geschonden. Alleen het Parlement kan bepalen of een afgevaardigde via een vertegenwoordiger zijn stem kan uitbrengen en of de president zich via een videoconferentie mag presenteren. Het Parlementaire reglament zegt hier niets over. En in een vrije democratie, wat een vereiste is om lid van de EU te zijn, geld dat wat niet expliciet verboden is, is vrij toegestaan. De democratische wil van de Catalanen, zoals uitgesproken in de verkiezingen van 21 December jongstleden, wordt door het TC genegeerd. Dit is de tweede keer dat het TC de democratische stem van de Catalanen minacht. De eerste keer was met de uitspraak van het Statuut, dat de Catalanen in een referendum hadden goedgekeurd en veroorzaakte toen het begin van het onafhankelijkheidsproces.
Met het verbod van stemrecht door de parlementsleden in ballingschap en de verplichte fysieke aanwezigheid van Puigdemont in het Parlement, komt de parlementaire meerderheid voor Puigdemont als president in gevaar. Het TC beïnvloedt daarmee op directe manier het democratisch resultaat van de verkiezingen van 21 December 2017 in het voordeel van de regering van Rajoy. Zeer binnenkort zullen de Catalaanse partijen beslissen of, en hoe, zij gehoor zullen geven aan deze inmenging van het TC.