Deze week verschenen videobeelden vanuit de gevangenis Estremera. De video’s tonen de dagelijkse activiteiten van de Catalaanse politici die gevangen zitten omdat ze een referendum hadden georganiseerd. Ze worden beschuldigd van het aanstichten van oproer met gewapend geweld tegen de Spaanse overheid. Indien zij hiervoor veroordeeld worden, zullen zij dertig jaar lang gevangenis krijgen.
Het is strikt verboden om in de gevangenis te filmen. Duidelijk is te zien dat de video’s met een verborgen camera zijn opgenomen. De politici moeten zestien uur per dag in hun cel verblijven. Quim Forn, ex-minister van binnenlandse zaken en ex-hoofd van de Catalaanse politie, profiteert deze tijd om zijn memoires te schrijven. Met zijn leiding over de politie tijdens en na de terroristische aanslagen in Barcelona en Cambrills vorig jaar zomer heeft hij erg interessante dingen te vermelden. Temeer daar het Spaanse Congres geweigerd heeft een onderzoekscommissie over de aanslagen in te stellen. Misschien dat Forn duidelijkheid kan geven of de Spaanse staat iets te verbergen over haar mogelijke betrokkenheid bij deze aanslagen. Er zijn zelfs geluiden dat zijn kennis hierover de ware reden is waarom hij gevangen wordt gehouden.
In de tijd dat de politici hun cel mogen verlaten geeft ex-vice-president Oriol Junqueres les in geschiedenis van de filosofie aan zijn medegevangenen. Junqueres is van beroep hoogleraar geschiedenis aan de universiteit Pompeu Fabre in Barcelona. Onder zijn studenten bevind zich ook Raul Romeva, ex-minister van buitenlandse zaken. In het verleden waren Romeva en Junqueres Europarlementariër en zij zijn dus welbekend in Europese kringen. Verschillende Europarlementariers dringen er bij het Spaanse ministerie van Binnenlandse Zaken op aan dat zij de gevangenen kunnen bezoeken. Tot nu toe heeft dat weinig resultaat gehad.
De advocaten en familie van de gevangenen eisen een onderzoek hoe het mogelijk is geweest om binnen de gevangenis te filmen. Hun privacy is door deze video’s ernstig geschaad. Vanaf nu moeten de politieke gevangenen met het idee leven dat zij geen enkele privacy hebben en dat al hun doen en laten kan worden geregistreerd en gepubliceerd. De gevangenen mogen geen mobiele telefoon of camera’s hebben. Het bezoek, inclusief familie, kunnnen de gevangenen alleen van achter een glasraam spreken. Enig fysisch contact met de gevangenen of het doorgeven van een minuscuul voorwerp is daardoor onmogelijk. Het lijkt er daarom op dat de bron van de video’s bij het gevangenispersoneel moet worden gezocht.
De beelden hebben echter wel een belangrijke journalistieke waarde. Zij tonen de rauwe werkelijkheid van een ommuurde binnenplaats waar twee gevangenen een potje tennis spelen, waar iemand zijn tijd zo goed mogelijk probeert te besteden door het schrijven van zijn memoires of door het geven en volgen van lessen in de geschiedenis van de Griekse filosofie. Activiteiten die atypisch zijn voor een gewelddadige oproerder of staatsgevaarlijke terrorist. De video roept de vraag op hoe het mogelijk is dat mensen die democratisch gekozen zijn en alleen deden waar zij door hun kiezers voor waren aangesteld, op zo’n manier van hun vrijheid worden beroofd.