(497 woorden)
Na de opschorting van de Catalaanse autonomie schreef de Spaanse president Rajoy vervroegde verkiezingen in Catalonië uit. Door het gevangen laten zetten van zijn politieke tegenstanders, de Catalaanse politici, dacht hij er zeker van te zijn dat de unionistische partijen deze verkiezingen zouden winnen. Maar ondanks de gerechtelijke vervolgingen, de sterk partijdige kiescommissie, de twee miljoen Euro’s die de unionistische partij Ciutadans van de Spaans beursgenoteerde bedrijfsmachten, de IBEX 35, ontvingen voor haar verkiezingscampagne, wonnen de Catalaanse onafhankelijkheidspartijen de verkiezingen van 21 December opnieuw. Dit keer presenteerde de partij ERC zich apart van de kiesgroep van Puigdemont, JxCat (Samen voor Catalonië). JxCat werd gekozen als de grootste onafhankelijkheidspartij. Puigdemont zou dus opnieuw moeten worden aangesteld als president van Catalonië. Maar aangezien hij het Spaanse grondgebied niet kan betreden en de onderzoeksrechter van het Spaanse Hooggerechtshof, Llarena, verbood dat hij zich door middel van een videoconferentie in het Catalaanse Parlement kon presenteren (op straffe van rechtsvervolging van de kamervoorzitter), werd zijn aanstelling als president tegengehouden. Ook twee andere presidentskandidaten van JxCat hield rechter Llarena tegen. Het Spaanse Hooggerechtshof benadeelt hiermee niet alleen de betrokken politici, maar ook de kiezers. Bovendien schendt het Hof het internationale politieke recht: gevangenen in voorarrest en ballingen mogen zich voor verkiezingen presenteren en politiek actief zijn. Hun advocaten hebben hiervan aangifte gedaan bij de VN Commissie van de Rechten van de Mens in Geneve. Deze commissie heeft Spanje opgeroepen om de politieke rechten van de Catalanen te respecteren. Het uiteindelijke, maar niet-bindende, oordeel wordt binnen korte termijn verwacht. Ook de politieke rechten van de andere parlementariërs die gevangen zitten worden aangetast. Zij moeten van de rechter uit het Parlement worden gezet en ‘tijdelijk’ worden vervangen: een constructie waarin wettelijk niet in is voorzien en dus juridisch niet beschermd is. In andere woorden: na acceptatie van dit ‘voorstel’ van de rechter is het niet gegarandeerd dat de gekozen parlementariërs na vrijspraak weer op hun parlementszetel kunnen terugkeren. De politieke partijen zijn het er nog niet over eens of, en hoe, zij aan dit voorstel van Llarena gehoor zullen geven *. Één ding is wél duidelijk: de gerechtelijke macht drukt zwaar haar stempel op het Parlement en beïnvloedt op deze manier het politieke verloop van de Catalaanse politiek. Een ongeoorloofd fenomeen in een democratische rechtsstaat.
* Uiteindelijk kwamen de twee grootste partijen die voor onafhankelijkheid zijn, JxCat en ERC, tot een overeenkomst dat het Parlement zou beslissen of de parlementariërs al dan niet moeten aftreden. Op twee Oktober, nadat er twee maanden geen Parlementair debat had plaats gevonden als gevolg van deze affaire, werd dit in behandeling genomen. De absolute meerderheid besloot om de bedreigde parlementariërs niet af te zetten en hun stem aan iemand anders te delegeren. Daarmee gaf het Parlement gedeeltelijk gehoor aan rechter Llarena, maar behield haar soevereiniteit. Er bestaat echter onzekerheid of de gedeleerde stemmen wel rechtsgeldig zijn. Dat is het resultaat omdat Llarena een onwettig voorstel deed en de politieke partijen hem niet willen ongehoorzamen uit vrees voor gerechtelijke vervolgingen.