(898 woorden)
In een situatie met zeer grote variaties moet je altijd voorzichtig zijn met verwachtingen en voorspellingen. Één ding is de fluctuatie van de aandelen van een grote bank of oliemaatschappij, een ander ding is de prijs van BitCoin. Om maar een voorbeeld te noemen.
De fluctuaties in de waarde van de BitCoin zijn echter niets vergeleken met de ontwikkelingen in de politieke situatie in Catalonië en Spanje. Afgelopen Dinsdag hield de Catalaanse president Torra zijn betoog van de algemene beschouwingen in het Parlement van Catalonië. Daarin stelde hij een ultimatum aan de Spaanse president Sanchèz voor het houden van een referendum over zelfbeschikking van Catalonië. Hij dreigde met het verlies van de broodnodige steun aan zijn regering van de Catalaanse onafhankelijkheidspartijen in het Spaanse Congres. Twee dagen later dreigt Torra zelf het slachtoffer te worden van een diepe politieke crisis die alsnog kan uitlopen in vervroegde verkiezingen.
Het dreigement was echter maar van korte duur. Niet alleen was de regering van Sanchèz niet onder de indruk van het dreigement, zoals te verwachten was, maar de fractie van ERC in het Congres, de coalitiepartner van Torra, was het openlijk oneens met het stellen van een ultimatum. Uiteindelijk stemden zelfs de eigen partij van Torra, JxCat, samen met ERC tegen het voeren van een dreigement aan Sanchez. De Catalaanse president had zijn dreigement slecht voorbereid en de Catalanen waren voor de zoveelste maal getuige van een politieke ruzie tussen de partijen die samen zouden moeten werken tegen een veel grotere gezamenlijke tegenstander. Maar bij deze ruzie bleef het niet.
De delegatie van de stemmen van de parlementsleden die gevangen zitten of in ballingschap zijn, is al twee maanden een bron van onenigheid tussen de Catalaanse partijen. Onderzoeksrechter van het Hooggerechtshof, Llarena, eist dat deze parlementariërs tijdelijk moeten aftreden en iemand moeten aanwijzen om hen te vervangen. Indien de betreffende parlementariërs worden vrijgesproken, kunnen zij weer lid worden van het Parlement, aldus de rechter. Hoewel Llarena zijn boekje ver te buiten gaat, en misschien zelfs de misdaad van machtsmisbruik begaat, door te eisen dat de democratisch gekozen parlementariërs moeten aftreden, voelt hij zelf ook wel aan dat hij niet het politieke evenwicht in het Catalaanse Parlement kan wijzigen. Vandaar zijn ‘voorstel’ om tijdelijk vervangers aan te stellen. Het probleem is echter dat zijn voorstel niet wettelijk is geregeld. Wat hij vraagt geeft dus geen juridische garantie aan de tijdelijk afgetreden parlementariërs.
Als gevolg van dit probleem werd de laatste plenaire vergadering voor het zomerreces afgelast. De twee Catalaanse partijen JxCat en ERC verschilden diep van mening hoe men op het dreigement van Llarena moest reageren. In andere woorden: angst heerst onder de politici. Indien zij Llarena niet gehoorzamen, kunnen zij worden vervolgd voor wettelijke ongehoorzaamheid. Dit zou voor de kamervoorzitter en andere politici kunnen leiden tot hetzelfde lot wat zijn voorgangster heeft ondergaan. Carme Forcadell zit reeds maanden in de gevangenis op verdenking van dit delict. De partijen besloten een reces van twee maanden in te lasten om te kunnen overleggen of men de eis van Llarena zou inwilligen of niet. Llarena zijn zin geven zou een breuk betekenen met de kiezers die Puigdemont en de andere bedreigde politici gekozen hebben. Daarnaast is het Catalaanse Parlement volgens het Statuut wettelijk soeverein. Alleen in geval van openlijk militair geweld, of het aanzetten daartoe, kan een rechter de betrokken parlementariër direct uit zijn functie ontheffen. In alle andere gevallen van juridische vervolging beslist het Parlement zelf of het betreffende lid zal worden ontslagen.
Het leek er op dat JxCat en ERC tot een oplossing waren gekomen. Het Parlement zou soeverein beslissen dat de betrokken parlementariërs niet hoeven af te treden, maar wel vrijwillig hun stem aan een partijgenoot zouden overdragen. Dit laatste functioneerde reeds sinds het voorjaar, daar de gevangen politici niet per direct in het Parlement kunnen stemmen. De overeenkomst die beide partijen hadden gesloten werd echter niet door de juridische adviesraad goedgekeurd als zijnde legaal. Indien de juristen van het Parlement de stemmen van de bedreigde parlementariërs, of hun vervangers, niet goedkeuren, is er geen meerderheid meer in het Parlement van de onafhankelijkheidspartijen. En natuurlijk laten de unionistische partijen geen enkele gelegenheid liggen om hier politiek rendement uit te halen. Dit betekent dat er een directe politieke crisis op de loer ligt. Vooralsnog heeft men het stemmen over het algemeen debat uitgesteld tot volgende week. De Spaanse regering van Sanchèz liet in haar wekelijkse persconferentie vandaag al weten dat zij bij iedere ongrondwettelijke handeling van het Catalaanse Parlement in actie zal komen.
Zoals ik al zei aan het begin van dit stukje, het is veiliger om te gokken met BitCoins dan het voorspellen van de de politieke ontwikkelingen in Catalonië en Spanje. Het is weer eens duidelijk wie de tegenstander van de Catalanen is en dat deze geen enkel middel ongebruikt laat om de Spaanse eenheid te behouden. Het misbruik van de gerechtelijke macht voor politieke doeleinden, en daarmee de teloorgang van een democratische rechtsstaat, is daar eentje van. We staan weer even met beide voeten op de grond.
O ja, de Nobelprijs voor Vrede gaat naar dokter Denis Mukwege, arts in Congo, en Nadia Murad, slachtoffer van de Daesh. Deze twee activisten hebben zich ingezet tegen seksueel misbruik als oorlogswapen en in gebieden met gewapend conflict. Een welverdiende premie voor mensen die hun leven op het spel zetten voor zo’n belangrijke zaak. Van harte gefeliciteerd en veel succes met jullie strijd!