(489 woorden)
De Catalaanse president Puigdemont zou voor het houden van het referendum van 1 Oktober vorig jaar belastingsgeld hebben ‘misbruikt’. Uit de boekhouding is echter nergens terug te vinden dat er publiek geld is besteedt aan stembriefjes en stembussen. Catalonië stond bovendien reeds twee jaar onder financieel toezicht van de Spaanse regering. Rajoy en zijn minister van financien beweerden daarom dat er geen enkele Euro overheidsgeld aan het referendum is besteed. Toch worden de Catalaanse politici beschuldigd van geldsmisbruik en moesten zij een borg betalen om dit bedrag te dekken. De aankoop van stembussen en kiesbriefjes werd in werkelijkheid door particulieren gedaan en bekostigd (1). Kortom, het gerechtelijk onderzoek zit vol fouten, verdraaiingen en onwaarheden om de aanklacht van rebellie te onderbouwen. De onderzoeksrechter van het Hooggerechtshof, Llarena, zoekt geen evenwicht in de argumenten voor en tegen de aanklacht en zonder degelijk bewijsmateriaal (2). De Catalaanse politici die in België in ballingschap zitten, waaronder president Puigdemont, hebben hem daarom bij de Belgische justitie aangeklaagd wegens partijdigheid. In juridische termen gesproken willen zij de onderzoeksrechter ‘wreken’. De Hoge Juridische Raad en de Spaanse regering hebben verklaard dat zij Llarena onvoorwaardelijk in deze zaak steunen. De Spaanse regering drong er daarom bij de Belgische regering sterk op aan dat deze de zaak tegenover de Belgische justitie op zich zou nemen. De Belgische regering weigerde dit als zijnde onmogelijk in een rechtsstaat waarin de machten zijn gescheiden (3). Uiteindelijk wordt de verdediging door een Belgisch advokatenkantoor (op kosten van de Spaanse belastingbetaler, dat weer wel) uitgevoerd. Deze affaire heeft er dus toe geleidt dat de facto het Spaanse justitiële systeem nu voor een Belgische rechtbank terecht staat, terwijl de politici er alleen op uit waren om de Spaanse onderzoeksrechter te wreken in deze burgerrechtszaak. Het kan echter tot zelfs een jaar duren voordat de definitieve uitspraak over de gewraakte rechter zal vallen.
Noten
1. De geschiedenis over de aankoop van de stembussen wordt beschreven in het boek ‘Operació urnes’ (Operatie stembussen). De aankoop van de stembussen in China met behulp van BitCoins, de levering in Frankrijk, de clandestiene smokkel over de Spaanse grens, de verspreiding over geheel Catalonië en het verstoppen er van, alles bedacht en uitgevoerd door vrijwilligers, leest als een thriller. Vorige week werd de initiatiefnemer van deze operatie geïnterviewd in het TV programma FAQS. Uit angst voor represailles van door de Spaanse justitie, werden zijn gezicht en stem onherkenbaar gemaakt.
2. De onderzoeksrechter Llarena veroorzaakte zoveel ongeregeldheden in de gerechtelijke procedures, waaronder veranderingen in de aanklacht na het uitvaardigen van het Europese uitleveringsbevel, dat de Belgische openbaar aanklager zelfs weigerde de aanvragen voor uitlevering in behandeling te nemen.
3. De verhoudingen tussen Spanje en België zijn sindsdien verslechterd. De Spaanse regering riep zelfs de Belgische ambassadeur op het matje. Tot nu toe is dit nog nooit vertoond tussen bevriende EU lidstaten. Het valt niet meer te ontkennen dat het Catalaanse onafhankelijkheidsstreven een Europese zaak is en geen Spaanse interne aangelegenheid.