De terroristische aanslagen

Afgelopen donderdag werden we opgeschrikt waar niemand op hoopte dat het ooit gebeuren zou: een terroristische aanslag in het hart van Barcelona en in andere toeristische steden. Allereerst wil ik mijn medeleven en respect tonen voor de slachtoffers van dit drama. De aanslag is een laffe daad, uitgevoerd door angsthazen die moord en verderf zaaien onder onschuldige slachtoffers. Deze fanatiekelingen staan geheel alleen en hebben niets van doen met de moslimsamenleving alhier in Catalonië. Zij verdienen geen enkel respect en hun gedrag is daarom door iedereen, inclusief de moslim gemeenschap en de families van de daders, scherp veroordeeld.

Aangezien de media in Nederland uitgebreid verslag doen van het gebeuren wil ik me beperken tot enkele dingen die misschien niet geheel aan het licht komen in de Nederlandse pers.

Het ziet er naar uit dat de Catalaanse politie, Mossos d’Esquadre, de medische hulpverlening en de ziekenhuizen zeer snel, adequaat en correct hebben gereageerd. Het lijkt er ook op dat de Catalaanse politie het onderzoek naar behoren uitvoert. De verbanden tussen de gebeurtenissen in de verschillende steden verspreid over geheel Catalonië: Alcanar, Barcelona, Cambrills, Vic en Ripoll, de berichtgevingen, of om goede redenen het nalaten er van, laten zien dat zij goed georganiseerd en voorbereid is op dergelijke calamiteiten. Ook de Catalaanse politici, met name de minister van binnenlandse zaken en tevens hoofd van de Mossos d’Esquadre en de president van Catalonië, Carles Puigdemont, hebben op correcte manier het initiatief genomen om verdere verwarring, paniek en eventueel haatzaaien naar de Moslimgemeenschap te voorkomen. Ook werken de gemeenteraden van alle betrokken steden en dorpen zij aan zij met de Catalaanse regering.

Helaas kan dit niet van de Spaanse regering worden gezegd. De minister president van Spanje, en dus ook van Catalonië, Manuel Rajoy, liet pas 7 (zeven) lange uren op zich wachten voor een eerste reactie. Hij kwam toen naar Catalonië en verborg zich in de delegatie van de Spaanse regering in Catalonië en overlegde alleen met de Spaans nationale politie en de Guardia Civil, welke op dat moment geen enkele rol speelden in de gehele affaire. Op zijn persconferentie hield hij een nietsluidend betoog over samenwerking en eenheid en duldde geen vragen van de journalisten. De Spaanse minister van binnenlandse zaken veroorzaakte voor nog meer verwarring door met onjuiste gegevens naar buiten te komen, zeggende dat de terroristische bende geheel was ontmanteld. Dit werd direct door de Mossos d’Esquadre ontkent. De Catalaanse politie zei dat zij de leiding over het onderzoek heeft en dat zij zelf zullen zeggen over hoe en wat. Kortom, de Spaanse overheid laat het grootscheeps afweten bij één van de grootste en belangrijkste calamiteiten in de recente geschiedenis van haar land. Voor de zoveelste keer.

Ik wil er op wijzen dat de Mossos d’Esquadre reeds drie jaar lang bij de Spaanse regering aandringt op een hoogst noodzakelijke uitbreiding van haar corps. Dit vanwege natuurlijk verloop binnen het corps en de hogere eisen die door de tijd heen aan het corps worden gesteld. Deze uitbreiding wordt door de Spaanse regering pertinent geweigerd. Uiteindelijk heeft de Catalaanse regering afgelopen Mei 600 plaatsen voor nieuwe politieagenten geopend, terwijl zij slechts toestemming kreeg voor 60 plaatsen. Erger nog: sinds 2011 vraagt de Catalaanse regering om het overleg tussen de verschillende politiecorpsen weer te hervatten. In dit overleg zou de coördinatie van georganiseerde misdaad en terrorisme moeten plaatsvinden. Hoewel dit overleg tussen Guardia Civil, nationale politie en de Baskische politie de afgelopen jaren regelmatig heeft plaats gevonden, werd dit overleg met de Catalaanse politie tot begin juli geweigerd met als reden dat het geen politie van de centrale overheid is. Hierdoor heeft de Catalaanse politie ook geen toegang tot de gegevens van Europol: de database van verdachten van terrorisme en andere misdaadorganisaties. Met als het ware: de Mossos d’Esquadre moeten het stellen zonder de bitter nodige informatie voor terrorismebestrijding. Zij krijgt enige informatie via de Amerikaanse inlichtingendienst, de CIA, maar niet via de Spaanse politiecorpsen of direct van Europol. Het is moeilijk om te bewijzen, maar de verdenking is sterk dat de weigering van samenwerking en toegang tot Europol om politieke redenen is en dat de Catalaanse politie in haar werk met betrekking tot terrorismebestrijding door de Spaanse staat wordt gedwarsboomd. Dit komt nu met deze aanslag duidelijk naar voren nu blijkt dat de imam van Ripoll, hoogst waarschijnlijk de aanstichter van de aanslag, reeds met de Spaanse justitie in aanraking is geweest en in Spanje gevangen heeft gezeten. De Catalaanse politie was hiervan blijkbaar niet op de hoogte gebracht.

Na de aanslag proberen Spaanse media de Catalaanse politie in diskrediet te brengen. El Periodico meldde direct na de aanslag dat de CIA de politie reeds een half jaar tevoren had gewaarschuwd. Dit bericht kon echter nergens worden geverifieerd. Het meest verdrietige is dat andere Spaanse media, met name El Mundo en El País, de aanslagen gebruiken om het politieke debat in de Catalaanse samenleving, het onafhankelijkheidsproces en het te houden referendum, proberen te beïnvloeden voor hun eigen doeleinden. In een interview werd Carles Puigdemont gevraagd of de aanslagen invloed zullen hebben op het laten doorgaan van het referendum. Hij zei dat de aandacht nu slechts enkel en alleen naar de slachtoffers en de nabestaanden uit gaat en dat de aanslag niets met de Catalaanse politiek te maken heeft. In scherpe bewoordingen noemde hij het miserabel om de aanslagen in verband te brengen met de huidige politieke situatie in het land. Zijn woorden werden in de Spaanse kranten als volg verdraaid: “Puigdemont laat het referendum doorgaan, ondanks de terroristische aanslagen.” Kortom, er is in Spanje een lage, vuile en smerige (media) oorlog gaande, zonder enig respect voor de onschuldige slachtoffers, slechts enkel en alleen uit politiek winstbejag. De schrijver, hoogleraar economie en parlementariër Germa Bell ziet hier zelfs de hand van de Spaanse regering van de PP in. In een aantal twitters zegt hij: het is algemeen bekend dat Aznar de kranten dicteerde wat zij na de aanslag van 11 Maart in Madrid 2004 moesten schrijven. Nu is het de beurt van vicepresidente, Soraya Saens de Santamaria, die precies hetzelfde doet om de mening van de Catalanen te beïnvloeden met betrekking tot het referendum voor onafhankelijkheid op 1 Oktober.

De vicepresidente drong er tevens op aan om het gevaarsniveau voor terrorisme te verhogen van 4 naar 5. Hiermee wilde zij bewerkstelligen dat het leger in de straten van Barcelona zou patrouilleren. Het is overduidelijk dat zij dit om politieke motieven wil om het onafhankelijkheidsproces te dwarsbomen. De socialistische partij en president Rajoy wilden hier echter niets van weten.

De aanslagen laten gelukkig ook zien hoe saamhorig en solidair de Catalaanse gemeenschap is in zulke moeilijke perioden. Mensen geven massaal bloed af bij de ziekenhuizen voor de slachtoffers, zodanig veel dat de ziekenhuizen binnen twee uur melden dat ze geen behoefte meer hadden aan donorbloed, vrijwilligers melden zich om te helpen bij de slachtoffers, zoals vertalers, anderen hielpen medeburgers die soms tot 8 uren lang in de files moesten staan vanwege de politiecontroles en boden hen onderdak. Mede dankzij de oplettendheid en de samenwerking van de Catalaanse gemeenschap is met grote waarschijnlijkheid nu ook de laatste dader van de aanslag opgespoord en ontmanteld.

In deze moeilijke uren heeft Catalonië laten zien dat zij op snelle, efficiënte en waardige manier haar eigen problemen te lijf kan, zoals het een onafhankelijke, democratisch land betaamd. Zij heeft aangetoond dat ze de Spaanse staat daar niet meer voor nodig heeft.