(571 woorden)
Het Spaanse Hooggerechtshof laat geen internationale waarnemers toe bij het juridisch proces tegen de Catalaanse leiders omdat daar geen plaats voor zou zijn in de rechtszaal. Het gaat in totaal om vijf mensen georganiseerd door de voor deze rechtszaak opgerichte International Trial Watch. ‘Als de waarnemers het proces willen bijwonen, dan moeten ze maar plaats nemen op de publieke tribune’, aldus de president van de strafkamer, Marchena. De rechtbank voert als argument aan dat er geen waarnemers in de zaal nodig zijn want het proces wordt life op TV uitgezonden. ‘Op deze manier kan iedere Spanjaard het proces volgen.’
De Spanjaarden word echter de mogelijkheid om de uitzendingen te zien ontnomen, want de publieke Spaanse omroep TVE zendt het proces niet uit. De sterk politiek gemanipuleerd Spaanse pers is niet van plan om aan de Spaase burgers de realiteit van deze farce onder ogen te brengen. De nationale opinie zal daarom voor een groot gedeelte gevormt worden door wat de Spaanse media voorschotelt. Het proces is wel te volgen via de Catalaanse omroep en haar Web site.
Daar komt bij dat alleen de officiële Spaanse mediadienst EFE in de rechtszaal mag filmen. De camera zoomt doorgaans en gedurende zeer lange tijd in op de sprekers van het moment. Daarmee kan de kijker niet zien of een rechter aandachtig luistert, in slaap is gevallen of pokemon zit te spelen. En dit zijn kleine, doch niet geheel onbelangrijke details die een onafhankelijke waarnemer wel kan zien wanneer hij toegang tot de rechtszaal zou hebben. Per slot van rekening hangt niet alleen de Catalaanse ex-vicepresident al een gevangenisstraf tussen de 12 en 74 jaar boven het hoofd, maar staat bovendiende geloofwaardigheid van de Spaanse democratische rechtsstaat op het spel. En dit soort beperkingen dragen niet bepaald bij aan de geloofwaardigheid.
Tegen de internationale opinie met betrekking tot dit juridisch proces en het politieke conflict kan de Spaanse staat echter weinig beginnen. In een pogiging om het imago van Spanje als een democratische rechtsstaat op te krikken, had Borell, minister van BuZa, de propagandamachine Global Spain opgetuigd. Met een campagne probeert de minister de ‘valse berichten’ van de Catalanen over het politiegeweld te ontkrachten en beweert met klem dat Spanje wel degelijk groot, vrij en een moderne democratie is. Naast de moeilijk houdbare stelling over ‘fake news’, om het zo maar even zachtjes uit te drukken, vergeleek de staatssecretaris van Global Spain in een uitzending van Skynews deze week het referendum met seksuele verkrachting. Hierdoor heeft het imago van de ‘informatiecampagne’ natuurlijk een flinke deuk opgelopen.
Daarnaast zijn er zo ‘n tweehonderd journalisten van buiten de landsgrenzen die het proces in Madrid op de voet volgen. Deze informeren de wereld over wat ze er zien en te horen is zonder dat BuZa daar iets wat aan kan doen. Enkele invloedrijke kranten twijfelen aan de onpartijdigheid van de rechtbank en schrijven dat met dit proces zelfs de geloofwaardigheid van de Spaanse democratie terecht staat.
Een artikel in de Volkskrant haar twijfel uit over de aanstelling van de rechters.
De Tijd rapporteert over de Spaanse onregeerbaarheid als gevolg van de Catalaanse onafhankelijkheidswil.
Trouw kopt in een artikel met de tekst: “Spaans showproces is een schandvlek voor de hele Europese Unie”
Washington Post zegt dat de Spaanse democratie in het geding is met dit proces.
The Independent noemt de rechtszaak een grote fout.
https://www.independent.co.uk/voices/editorials/spain-catalan-independence-trial-madrid-mistake-a8775591.html
De Internationale Commissie van Juristen uit haar bezorgdheid dat de fundamentele rechten in dit proces worden geschonden.