Harde veroordeling tegen Spanje door de Mensenrechtencommissie van de VN

(1130 woorden)

Nadat de burgerleiders Jordi Cuixart, Jordi Sànchez op 16 Oktober 2018 en vicepresident Oriol Junqueras en minister van BiZa Quim Forn op 4 November van dat jaar gevangen werden genomen, dienden hun advocaten een aanklacht in bij de Mensenrechtencommissie van de Verenigde Naties. Deze Commissie stelde de ‘werkgroep tegen willekeurige gevangennemingen’ in werking om de zaak te onderzoeken. Aan het hoofd van deze werkgroep staat advocaat Ben Emmerson, die veel ervaring heeft met het leiden van rechtszaken met betrekking tot schendingen van mensenrechten.

Vandaag publiceerde de werkgroep haar conclusies. Alhoewel het geen bindend oordeel geeft waar Spanje verplicht is gehoor aan te geven, heeft dit rapport wel een zwaar gewicht in de gerechtelijke onderzoeken die door het Europese Hof van de Rechten van de Mens in Straatsburg zullen worden gedaan. Tot op heden heeft deze werkgroep tweemaal eerder Europese landen op haar vingers getikt. Het betroffen Frankrijk en Polen. Beiden gaven toen gehoor aan de ‘aanbevelingen’ van deze commissie en lieten hun gevangenen vrij.

Het rapport (in het Spaans) laat niets aan onduidelijkheid te wensen over en zij is zeer direct in haar oordeel. Emmerson verwoordde de conclusies op allesbehalve diplomatieke wijze, hetgeen gezien zijn positie zeer uitzonderlijk is.

Na diepgaand onderzoek van hoor en wederhoor concludeert de commissie dat de Catalaanse leiders om politieke redenen gevangen zitten en noemt de gevangennemingen daarom ‘arbitrair’. Het rapport vermeldt dat de Spaanse justitie samenwerkt met het OM en de politiek om de Catalaanse leiders in voorarrest te zetten en te veroordelen. Zij eist daarom dat Cuixart, Sànchez en Junqueras onmiddellijk vrijgelaten moeten worden. (Forn diende op dat moment geen aanklacht in bij deze commissie.) De staat moet hen schadevergoedingen betalen en andere acties ondernemen om de hun aangedane schade volgens internatonale normen te herstellen. Zij moet een diepgrondig, onafhankelijk onderzoek laten doen naar de tientallen schendingen van de fundamentele mensenrechten. De Catalaanse leiders werd onder andere het recht op vrije meningsuiting, het recht van protest en het recht van vrije vergadering ontzegt. De commissie concludeert dat de protestdemonstraties en het referendum volkomen vreedzaam waren. Bovendien schendt Spanje de veronderstelling van onschuldigheid en worden de Catalaanse leiders behandeld als misdadigers. Door hun preventieve gevangenneming hadden zij niet de mogelijkheid om zich op hun verdediging voor te bereiden, is er geen legitieme basis voor hun voorarrest en is deze maatregel buitenproportioneel. De Spaanse overheid moet binnen een termijn van zes maanden vermelden of zij de gevangenen heeft vrijgelaten en welke andere intitatieven zij heeft ondernomen die worden aanbevolen. De VN commissie zegt dat zij de ontwikkelingen op de voet zal blijven volgen.

Bij de presentatie in Londen zegt Emmerson dat Spanje de aanbevelingen kan negeren, maar uiteindelijk zal dat tot gerechtelijke veroordelingen door de internationale gemeenschap leiden en zal Spanje eindigen als een corrupte pariastaat binnen Europa. Ook zegt hij dat als de Spaanse president Sanchez wil tonen dat Spanje een democratie is die geregeerd wordt door de wet, hij per direct de politieke gevangenen moet vrijlaten. Zoniet, dan hebben de Europese instellingen geen andere keus dan tegen Spanje op te treden. Wanneer Sanchez eenmaal weer als president is aangesteld, zegt Emmerson, moet hij amnestie aan de gevangenen en de ballingen verlenen en samen met hen en een internationale bemiddelaar om de tafel gaan zitten om te onderhandelen.

Een tweede rapport van deze commissie is in aantocht over de Catalaanse politici, waaronder parlementsvoorzitster Carme Forcadell, die later (Mei 2018) gevangen werden gezet in afwachting van hun proces. Alles lijkt er op te duiden dat de conclusies daarvan in eenzelfde richting zullen wijzen.

Naar aanleiding van dit rapport vroeg de advocaat van Cuixart, Salelles, tijdens de rechtszitting aan rechter Marchena om de onmiddellijke vrijlating van zijn cliënt. Marchena zei hem dat een dergelijke aanvraag schriftelijk moet worden gedaan, wat Salelles direct na de zitting gedaan heeft. Verder ging deze farce gewoon door alsof er buiten de muren van het gerechtsgebouw, met name aan de andere kant van de Pyreneën, in Londen, niets gebeurd is. Nu de hoorzittingen zijn afgelopen, maken het OM, de landsadvocaat en de volksaanklager VOX hun definitieve eisen bekend. Zij blijven bij hun mening  die zij aan het begin van het proces hadden en klagen de Catalaanse leiders aan wegens oproer (waar volgens de wet militair en georganiseerd geweld voor nodig is) en geldmisbruik voor het houden van het referendum (wat door alle getuigen werd ontkent, inclusief de Spaanse regering). Ook blijft het OM, aangesteld door de socialistische minister Pedro Sanchez, bij dezelfde strafeisen, waarbij tegen Junqueras de hoogste straf van 25 jaar wordt gevraagd en de andere politici tussen de zeven en zeventien jaar.

De Spaanse politiek reageerde op het VN rapport dat de aanbevelingen van de VN commissie niet bindend zijn. Het lijkt er dus op dat zij er niet veel mee zal doen.

De Catalaanse president Quim Torra heeft officieel gereageerd op het rapport waarin hij alle internationale rechten die Spanje schendt nog eens opsomt. Ook heeft hij aangekondigd dat hij een gespreksronde zal houden onder de politieke partijen om eenheid te zoeken in een actie tegen het totalitaire optreden van de Spaanse staat.

Vandaag werd ook Raul Romeva uit zijn ambt als volksvertegenwoordiger in de Senaat gezet. Eenzelfde lot viel de drie Catalaanse leiders die gevangen zitten en voor het Congres gekozen waren vorige week te beurt. Zij werden allen op 28 April verkozen tot volksvertegenwoordiger en kregen toen de steun van ruim anderhalf miljoen Catalaanse kiezers. De Senaat en het Congres mogen hun leden slechts enkel en alleen uit hun ambt zetten indien het terroristen betreft die wapens en explosieven hebben gebruikt. Aangezien dit hier niet het geval is, is de uitzetting van de Catalaanse politici, zacht gezegd, van twijfelachtige aard.

Ook werd vandaag Carles Puigdemont, Catalaanse president in ballingschap, de toegang tot het gebouw van het Europese parlement in Brussel ontzegt met als excuus dat hij nog geen trouw aan de Spaanse grondwet heeft gezworden. Dit moet hij persoonlijk in Madrid doen, waarbij hij het risico loopt om direct gearresteerd te worden indien Spanje zijn juridische onschendbaarheid als EU parlementariër niet respecteert. Alleen parlementsvoorzitter Tajani en de parlementssecretaris Klaus Welle zijn gemachtigd om een EU parlementslid de toegang tot het gebouw te ontzeggen. Blijkbaar is dit gebeurd op aanvraag van de Ciutadans partij aan Tajani.

Het EU parlementslid Bauza van deze politieke groepering kon wel gewoon naar binnen om er zijn identiteitsbewijs als Europarlementariër op te halen.

Spanje probeert dus haar ondemocratische praktijken naar de Europese Unie uit te breiden om gekozen politieke tegenstanders uit te schakelen, net zoals zij in het Catalaanse Parlement, het Spaanse Congres en de Senaat heeft gedaan.

Gezien de recente ontwikkelingen heeft Spanje er blijkbaar niet veel moeite mee om als pariastaat te eindigen. Terug naar de armoede en de isolatie van het Franco tijdperk. En haar idealen, niet te vergeten.


Posted

in

by

Tags: