(1220 woorden)
Aanstaande verkiezingen
Bij de Spaanse verkiezingen op 28 April werd de socialistische PSOE als grootste partij gekozen. Maar de partij van demissionair president Pedro Sánchez kreeg geen absolute meerderheid en moest daarom een coalitie vormen. De rechtse partijen waren uitgesloten. Op de avond van zijn overwinning riep de menigte nog tegen hem: ‘Met de Ciutadans niet’. De enige redelijke mogelijkheid was om een coalitie te vormen met de linkse partij Podemos. Deze was ontstaan als gevolg van de economische crisis van 2008 en uit onvrede met de gevestigde PSOE partij. Haar leider Pablo Iglesias vond echter dat de Catalanen wel degelijk het recht op zelfbeschikking hebben en stond open voor onderhandelingen met Catalonië over een referendum voor zelfbeschikking. Dit wilde Pedro Sánchez en zijn PSOE partij absoluut niet. Na vier maanden van mislukte onderhandelen schreef hij daarom nieuwe verkiezingen uit voor 10 November aanstaande. Sánchez had het volste vertrouwen dat zijn partij er sterker uit zo komen en met een beetje geluk zelfs de absolute meerderheid zou kunnen behalen. Deze kans lijkt nu echter als sneeuw voor de zon te verdwijnen, want sindsdien heeft de demissionaire president de ene na de andere politieke blunder begaan.
Spaanse politie naar Catalonië
Het leek allemaal goed gepland. In de voorcampagne van de verkiezingen zouden de vonnissen tegen de Catalaanse leiders door het Spaanse Hooggerechtshof bekend worden gemaakt. (De scheiding van de machten lijkt in Spanje opnieuw zeer dubieus.) Door vooraf politiemanschappen vanuit geheel Spanje naar Catalonië te sturen om eventuele sociale onrust de kop in te drukken, wilde Sánchez tonen dat hij de Catalanen geen duimbreed toegeeft. En zoiets levert in Spanje stemmen op.
Bij de bekendmaking van de straffen zei Sánchez dat hiermee het onafhankelijkheidsstreven van de Catalanen definitief ten einde is en dat er nu een nieuwe periode kon beginnen. Hij had zich niet erger kunnen vergissen. Want de Catalanen hadden zich voorbereid op een lange periode van protest, te beginnen met de bezetting van het vliegveld van Barcelona.
Sindsdien gaan de Spaanse nationale politie als criminele hooligans tekeer. Willekeurige en gewelddadige arrestaties (een jonge vrouw werd een mes op de keel gezet met het commentaar van de politie: ‘Als er een dode zal vallen, zal dat niet aan onze kant gebeuren’), beledigingen en het provoceren van rellen is aan de orde van de dag. Diverse video ‘s tonen aan dat de nationale politie zich infiltreert onder de protesterenden om geweld uit te lokken. Bovendien gebruikt de ME rubberen kogels om de menigte uit elkaar te drijven, een wapen dat in Catalonië verboden werd nadat een vrouw vijf jaar geleden bij een staking in Barcelona haar oog had verloren. De Spaanse politie argumenteert dat dit verbod niet voor hen geld omdat zij ‘nationale’ politie zijn. Dankzij de onverantwoordelijke beslissing van Sánchez om de Policia Nacional naar Catalonië te sturen komt deze treurige score nu op vier verloren ogen te staan. Was er geen Spaanse politie in Catalonië aanwezig geweest, dan zou er ook geen sprake zijn geweest van geweld.
Het sturen van de nationale politie uit andere delen van Spanje blijkt ook een strategische fout te zijn geweest. De Catalaanse politie heeft de Spaanse ME diverse malen uit benarde situaties moeten redden omdat ze er de weg niet kennen, de bevoorrading en munitie opraakte of domweg omdat ze uitgeput zijn door overwerk en de slechte logeercondities in het hoofdkantoor aan de Via Laietana.
Bij hun terugkomst thuis worden zij met Spaanse vlaggen en alle eer door familie en collega ‘s onthaald alsof ze van een oorlogsfront in het buitenland terugkeren. Het imago van een neutrale politie die dient om de openbare orde te handhaven, zoals dat in een volwaardige democratie normaal is, wordt hiermee zwaar geschaadt.
Bliksembezoek
Op Maandag 21 Oktober bracht Sánchez een bliksembezoek aan Barcelona. Daar bezocht hij het ziekenhuis Sant Pau om een gewonde agent van de Policia Nacional te bezoeken. Dat er als gevolg van de rellen ookvier burgergewonden in het ziekenhuis lagen, interesseerde hem niet. Bij zijn aankomst bij het ziekenhuis werd Sánchez door een grote menigte uitgefloten. Omdat deze de hoofdingang blokkeerde, ging hij het ziekenhuis via de EHBO ingang binnen. Eenmaal binnen werd hij verwelkomt door de de artsen en het verplegend personeel met ‘boe’ geroep en een fluitconcert. Het Catalaanse ministerie van gezondheid dient bovendien een officiële aanklacht tegen Sánchez in omdat hij met zijn dienstauto ‘s de toegang voor ambulances gedurende een half uur blokkeerde en daarmee het leven van patiënten in gevaar heeft gebracht. Als klap op de vuurpijl trok een lijfwacht, totaal onnodig, zijn mitrailleur toen hij wegreed.
Na het ziekenhuisbezoek bezocht Sánchez het hoofdbureau van de Policia Nacional aan de Via Laietana. Maar hij bezocht niet de Catalaanse politie die net zo hard had meegewerkt aan het handhaven van de openbare orde. Ook bezocht hij niet de Catalaanse president Quim Torra. Deze had hem het weekend daarvoor driemaal toe tevergeefs gebeld om een oplossing voor het politieke conflict en de rellen te zoeken. Hoewel Sánchez op dat moment slechts enkele honderden meters van het Catalaanse regeringspaleis verwijderd was, ging hij na het bezoek aan ‘zijn’ politiecorps met de staart tussen de benen direct terug naar Madrid. Het drie uur durende bliksembezoek van de Spaanse president had slechts als doel om zijn eigen troepen in de ‘opstandige Catalaanse kolonie’ moreel te steunen. Net zomin als Felipe de koning van alle Spanjaarden is, wil Sánchez niet hun president zijn en negeert hij een democratisch gekozen president van de regio.
Herbegrafenis Franco
Een andere blunder beging Sánchez door afgelopen week dictator Franco her te begraven. Zijn kadaver werd, deels met een helikopter, getransporteerd van de Valle de los Caídos (het enige monument in Europa dat dient als eerbetoon aan het fascisme) naar een familiegraf. Sánchez loste daarmee een verkiezingsbelofte van anderhalf jaar geleden in. Met de vervulling van deze belofte beweerde hij dat hiermee de donkere periode van het Franco tijdperk definitief is afgesloten. De herbegrafenis had in stilte en slechts in het bijzijn van de directe familie moeten plaatsvinden. Maar Sánchez kon het niet nalaten om er een verkiezingsstunt van te maken en stuurde zijn minister van justitie om de plechtigheid bij te wonen. Want dat werd het: een plechtigheid met al haar ins en outs. Zes dragers, waarvan twee die Franco 44 jaar geleden daar begraven hadden, een priester die de kist zegende, een familielid die nog trachtte de Spaanse vlag uit het vorige tijdperk over de kist te draperen en een grote groep fascisten die buiten de hekken van het monument ‘viva Franco’ riepen en de Hitlergroet gebruikten. In plaats dat het een verkiezingsstunt voor de socialistische PSOE was, liep de herbegrafenis uit op een demonstratie van het Spaanse fascisme. Het Franco tijdperk is allesbehalve afgesloten.
Afsluiting verkiezingscampagne in Barcelona
De laatste, en misschien wel grootste fout, zal de Spaanse demissionaire president nog begaan. Hij heeft aangekondigd dat hij de verkiezingscampagne in Catalonië zal afsluiten om te laten zien dat de situatie daar weer normaal is. Hoeveel politie hij daarvoor zal hebben laat zich raden, want hij zal een warm onthaal krijgen.
Ondertussen gaan de protesten in de vorm van punctuele acties in Catalonië door. De Spaanse regering verliest steeds meer haar machtsgreep op de regio. De emotionele grip op de Catalanen heeft Spanje reeds verloren door hun leiders voor tientallen jaren op te sluiten.