Vanmiddag kondigde president Rajoy de maatregelen aan die hij tegen de Catalaanse regering zal ondernemen. De meest belangrijke zijn:
- Na goedkeuring van zijn plan door de Senaat, zal iedere actie van president Puigdemont geen enkel effect meer hebben
- De gehele Catalaanse regering, dus president Puigdemont en zijn ministers, wordt afgezet.
- De spaanse Senaat zal een commissie aanstellen die alle taken van de regering van Puigdemont overneemt.
- Het Parlement wordt de wetgevende macht afgenomen, tenzij deze strikt binnen de taken van de autonomie vallen.
- Het Parlement mag geen nieuwe president voorstellen en mag geen debat over de aanstelling van een nieuwe president houden.
- Het Parlement kan geen controle over de nieuwe regering, de commissie die is aangesteld door de Senaat, uitvoeren.
- Het Parlement kan naar huis worden gestuurd, indien nodig.
- Binnen een half jaar worden nieuwe verkiezingen voor Catalonië gehouden.
- De bankrekeningen van de Generalitat en alle financiële administratie staan sinds 20 September reeds onder toezicht.
- De Catalaanse politie komt onder het spaans ministerie van Binnenlandse Zaken te vallen. Waarschijnlijk onder het hoofd van de Guardia Civil, Los Cobos.
- De Catalaanse radio en TV komen onder direct toezicht van de spaanse omroep.
De maatregelen gaan verder dan velen hadden gedacht. Het is een directe aanval op de Catalaanse instituten. Er is door spaanse politieke leiders, ook leden van de gedoogpartner PSOE veel kritiek op de maatregel. De Baskische president heeft de maatregel scherp veroordeeld als antidemocatisch. De maatregel gaat zelfs zover dat zij op vele puntne tegen de eigen spaanse wetten en zelfs de grondwet in gaan.
Met inachtneming van grondwetsartikel 155 en het Catalaanse Statuut kan en mag de Catalaanse regering van Puigdemont helemaal niet worden afgezet. De regering van Rajoy kan alleen zijn wil opleggen aan Puigdemont en zijn ministers. Meer niet. Bovendien is Puigdemont de enige persoon die ministers kan aanstellen en ontslaan en alleen hijzelf kan vervroegde verkiezingen uitschrijven. Indien hij gevangen wordt gezet of komt te overlijden, dan moet hetzelfde Catalaanse Parlement een nieuwe president uit haar eigen vertegenwoordigers kiezen. Zelfs de vicepresident, Oriol Jungueres, kan geen vervroegde verkiezingen uitschrijven. Alleen de leden van de Catalaanse regering, de ministers, mogen de ministeries leiden. Niemand anders. Dat geld ook voor het ministerie van Binnenlandse Zaken met de Catalaanse politie (Mossos d’Esquadra). De leiding over de Mossos kan niet worden overgenomen door iemand van buiten de Generalitat. Het plan van Rajoy is daarom tegenstrijdig met de organieke wetten (het Catalaans Statuut en de spaanse grondwet). Ook de te volgen procedure voor het in werking stellen van artikel 155 wordt niet gerespecteerd. Volgens dit artikel zou er een senaatscommissie moeten worden opgericht die het plan van Rajoy en het weerwoord van Puigdemont, waar momenteel geen sprake van is, zou moeten bestuderen. De wet schrijft geen termijnen voor waarbinnen de commissie en het weerwoord van Puigdemont moeten worden gepresenteerd. Rajoy jaagt de stemming van zijn ‘plan 155’ echter in recordtijd door de Senaat, waar de PP de absolute meerderheid heeft. De stemming in de Senaat zal op Vrijdag 27 Oktober plaats vinden.
De organieke wetten worden door de regering van Rajoy met voeten getreden. Om dat in te zien, hoef je geen jurist te zijn. Maar een kniesoor die daarover valt. Voor het behoud van de heilige spaanse eenheid mag alles, tot en met het verpulveren van de democratische rechtsstaat. De maatregelen die zijn aangekondigd spreken boekdelen. Hiermee zijn we dan 42 jaren terug bij af: in een dictatuur anno 1975 toen Franco nog leefde.
Ondertussen doet justitie ook haar werk. De openbaar hoofdaanklager is druk bezig met het schrijven van aanklachten tegen president Puigdemont en andere politici wegens rebellie en probeerd de politieke partijen en burgerorganisaties die voor onafhankelijkheid zijn, als illegale organisaties te verklaren. Het ligt voor de hand dat deze politieke partijen niet mee kunnen doen met de verkiezingen die Rajoy wil uitschrijven. Dat hij daarbij de volledige medewerking van de gerechtelijke macht krijgt, is overduidelijk. Vorige week werden de leiders van de burgerorganisaties gevangen gezet. De verdraaiingen van de openbaar aanklager en de Guardia Civil over de feiten laten duidelijk zien dat SÃ nchez en Cuixart volkomen onterecht worden vastgehouden wegens oproer, terwijl ze een reeds lopende manifestatie probeerden te regelen en alleen aan de manifestanten vroegen om rustig te blijven.
Vanavond zal president Puigdemont een toespraak houden. Verwacht wordt dat hij zal aankondigen dat hij maatregelen zal nemen, zoals het binnen zeer korte tijd uitroepen van de onafhankelijkheid van Catalonië. Dat moet dan dus voor aanstaande Vrijdag 27 Oktober gebeuren. Spanje heeft al aangekondigd dat indien hij daartoe overgaat, hij beschuldigd zal worden voor ‘gewelddadige rebellie tegen de spaanse staat’, waar een gevangenisstraf van 30 jaar op staat.
Op het moment van dit schrijven is op de overvolle Passeig de Gracia in Barcelona een protestmanifestatie gaande tegen de gevangenneming van de leiders van de burgerorganisaties Assemblea Nacional Catalana en Omnium Cultural, respectievelijk Jordi SÃ nchez en Jordi Cuixart.. Er zijn veel spandoekjes te zien met ‘Jullie zijn niet alleen’, ‘Vrijheid, we willen jullie thuis hebben’, ‘Democratie’ en ‘Europe help Catalonia’. Er doen naar schatting 70 organisaties mee. Door de aangekondigde maatregelen van Rajoy is de aard van de manifestatie uitgebreid met het protest tegen artikel 155. De manifestatie wordt afgesloten met het Catalaanse volkslied ‘Els Segadors’. Volgens de gemeentepolitie van Barcelona waren er zo’n 450.000 manifestanten.