De grote vraag was vanochtend of de Catalaanse president Carles Puigdemont en zijn ministers ‘gewoon’ op hun werk zouden verschijnen en door zouden gaan met hun regeringstaken, ondanks dat zij formeel zijn afgezet door de Spaanse regering. De spaanse minister van binnenlandse zaken, Zoido, gaf Puigdemont, zijn ministers en de 140 afgezette topbestuurders op de ministeries de gelegenheid om hun persoonlijke spullen van hun kantoor op te halen. ‘Maar ook niet meer dan dat. Ze kunnen niet gaan zitten werken’. Na een paar uur zouden ze door de Catalaanse politie, de Mossos d’Esquadra, worden gewaarschuwd dat zij hun kantoor moesten verlaten. In geval dat zij zouden weigeren, zou dat door de Mossos aan de rechter worden vermeld. Een minister van de Generalitat, Josep Rull van territoriale zaken, verscheen op zijn ministerie en zei dat hij vandaag gewoon zou gaan werken. Later verscheen ook de minister van binnenlandse zaken en zei dat hij alleen uit zijn ambt kan worden gezet door degene die hem heeft aangesteld, dat wil zeggen president Puigdemont. Op de sociale netwerken verscheen een foto van het binnenplein van het paleis van de Generalitat, afkomstig van Puigdemont met de mededeling ‘Goedemorgen :)’.
Afgelopen zaterdag zei de Belgische staatssecretaris van immigratie, Theo Francken, dat indien Puigdemont er om zou vragen, hij de president en zijn regering politiek asiel zou verlenen indien zij denken dat zij geen eerlijke rechtszaak zouden krijgen. Deze mededeling was op zich al een diplomatieke klap in het gezicht van president Rajoy en zijn regering. De staatssecretaris uitte hiermee zijn twijfels over een eerlijke rechtszaak. Oftewel, bij de Belgische regering is het een feit dat spanje geen democratische rechtsstaat meer is. De woordvoerder van de PP in het Europees parlement, Esteban González Pons, noemde dit aanbod van de Belgische staatssecretaris dan ook een onacceptabele aanval tegen een ander EU lidstaat. Pons eiste dat de uitspraak van Franken onmiddellijk moet worden gecorrigeerd. Hij zei verder dat Franken niet het recht heeft om zonder enige aanleiding en zeggenschap een mogelijke rechtszaak tegen Puigdemont te beoordelen en om een dergelijke grote beschuldiging te doen tegen de spaanse justitie. Zondag trok de Belgische minister president, Charles Michel, de woorden van Francken terug om ‘niet meer olie op het vuur te gooien met betrekking tot de relatie met spanje’. (De Belgische minister was de eerste die het politiegeweld op het referendum van 1 Oktober veroordeelde).
In de loop van vanmiddag bleek dat Puigdemont echter niet in zijn kantoor op het paleis van de Generalitat in Barcelona verbleef, maar in Brussel. Er werd vermeld dat hij, eerst vanavond, later morgenochtend, een verklaring zal afleggen. De protestzanger en parlementair afgevaardigde Lluis Llach noemde het al een president in ballingschap.
Het is nog maar de vraag of Puigdemont in Brussel als balling zal blijven. Hij heeft er in ieder geval alle redenen voor. De spaans openbare hoofdaanklager, José Manuel Maza (die reeds een reprimande van het spaanse Congres heeft gekregen wegens partijdigheid voor het beschermen van PP corrupten), heeft Puigdemont, zijn ministers, de presidente van het Parlement, Carme Forcadell, en het parlementsbestuur vanochtend aangeklaagd wegens rebellie, oproer en misbruik van overheidsgeld. Hij vraagt een totale borg van zes miljoen Euro aan de politici indien ze niet in voorlopige hechtenis willen worden gezet. Maza vergelijkt de democratisch gekozen en legitieme Catalaanse regering met de plegers van de staatsgreep op 23 Februari 1981, toen de Guardia Civil gewapend het spaanse Congres bezette. Voor deze beschuldigingen kunnen zij 30 jaar gevangenisstraf krijgen.
Voor het misdrijf rebellie en oproer moet sprake zijn van aanzet tot openbaar geweld. Dat is hier echter niet het geval. De ontwerper van de in 1995 aangenomen wet voor rebellie, de socialistische ex-minister Diego López Garrido, zegt daarom dat de aanklacht onwettig is. Ook de ex-magistraat Elpidio José Silva zei dit afgelopen Zaterdag in een TV programma.
Maza verdedigd zijn stelling voor de aanklacht dat bij een opstand nooit gegarandeerd kan worden dat er geen slachtoffers en bloedvergieten plaats vind. Ik ben geen jurist, maar volgens mij verward Maza met wat er theoretisch heel misschien zou hebben kunnen gebeuren met de feiten die in realiteit hebben plaats gevonden. Voor zover ik, als niet-jurist, weet, kan iemand alleen gerechtelijk worden vervolgd voor feiten die hebben plaats gevonden. Ook bij het besturen van een auto kun je nooit garanderen dat er geen slachtoffers gaan plaats vinden. Toch wordt men om deze reden doorgaans niet veroordeeld voor het rijden met een auto. Verder zegt Maza dat de Catalaanse regering opriep tot massale betogingen, welke op intimiderende en gewelddadige manier haar zin probeerd te krijgen. De mensen gingen op 1 Oktober massaal naar de stembus, waar ze door hun grote aantal de politie in hun werk verhinderden die de stembussen in beslag moest nemen. De politie was slachtoffer van fysiek geweld en had materiële schade aan de voertuigen, want het publiek schopte naar de politie, gooide stoelen naar hen, schreeuwde naar hen en schold hen uit. Nogmaals, de spaanse openbaar hoofdaanklager, in dienst van het ministerie van binnenlandse zaken en aangesteld door een PP minister van de regering Rajoy, heeft al een keer een reprimande voor partijdigheid van het Congres gekregen.
