Jordi Sà nchez en Jordi Cuixart zitten nu 105 dagen in Spanje gevangen vanwege hun politieke idee over een onafhankelijk Catalonië. Om dezelfde reden worden Oriol Junqueras en Quim Forn sinds vandaag reeds 88 dagen lang van hun vrijheid beroofd. Zij worden vals beschuldigd van oproer en opruiing met geweld.
De Catalaanse president Carles Puigdemont heeft gereageerd op de uitspraak van het Constitutioneel Gerechtshof (Tribunaal Constitutional of TC) van afgelopen Zaterdag. Van het TC moest Puigdemont aan het Hooggerechtshof (Tribunal Superior of TS) toestemming vragen of hij zijn regeerplannen in het Catalaanse Parlement persoonlijk mocht presenteren. Tegen hem loopt in Spanje een opsporings-en arrestatiebevel en hij zal dus gearresteerd worden indien hij in het Parlement zal verschijnen. Puigdemont schrijft de rechter dat hij geen toestemming aan hem hoeft te vragen om in het Parlement zijn plannen aan de volksvertegenwoordigers voor te leggen. Hij is gekozen door het Catalaanse volk en alleen aan hen verantwoording schuldig. Aan de president van het Catalaanse Parlement, Roger Torrent, vraagt hij om de nodige maatregelen te nemen om de rechten van het Parlement en haar leden te beschermen. De Parlementsleden genieten juridische onschendbaarheid, maar de Spaanse staat en de rechtbanken belemmeren hem om zich als presidentskandidaat te presenteren in het Parlement, schrijft hij.
Hoe de presidentskandidaat zich vandaag zal presenteren is nog onduidelijk. Dit alles ligt in de handen van Torrent, de president van het Parlement. Wat Puigdemont betreft wordt dus geen gehoor aan het TC gegeven omdat dit de democratische rechten en de scheiding van de machten aantast.
De paniek en hysterie vieren hoogtij in Madrid. Koning Philip VI van Bourbon hield vorige week een politieke toespraak op de internationale conferentie voor economen in Davos. Hij zei dat Spanje een democratische rechtsstaat is en dat haar eenheid een recht is van alle Spanjaarden. Wat interesseerd dit de economen en andere staatslieden op deze conferentie? Het leek er meer op dat hij de Catalanen direct van dit spreekgestoelte vermanend toesprak in de trend van ‘A por ellos’ (Tegen hen), waarmee de politie werd uitgezwaaid toen ze de Catalanen op 1 Oktober te lijf gingen. De toespraak van de koning is ongekent voor een parlementaire democratie. Gisteren werd bekend dat de Spaanse vicepresidente Soraya Saenz vorige week Donderdag de voorzitter van de Hoge Raad onder grote druk heeft gezet om de aanklacht tegen Puigdemont die zij naar het TC wilde sturen, te steunen. Dit heeft toen niet geholpen: de Hoge Raad gaf een negatief advies. Toen Zaterdag het TC vergaderde en duidelijk werd dat men het daar niet unaniem eens zou worden om de aanklacht te accepteren, belden Spaanse president Rajoy en enkele van zijn ministers verschillende leden van het TC om ‘hen te wijzen op de ernst van de zaak’. Gedurende de lunchpauze werd een van de leden onwel en moest in het ziekenhuis worden opgenomen. Of dit een direct gevolg was van de opgelegde druk door de regeringsleden, is natuurlijk onbekend. Ook de bedreigingen tegen de Catalaanse politici is ongehoord en gaan alle ethische normen en politieke waardigheid te boven. Torrent werd gisteren door de PP gewaarschuwd dat hij er aan moet denken dat hij ook nog kinderen heeft. Dit zei de woordvoerder van de PP fractie in het Congres, dezelfde die Puigdemont herinnerde aan de fusillatie van zijn voorganger LluÃs Comapnys.
De politiecontroles langs de grenzen, op de vliegvelden en langs de wegen zijn dusdanig uitgebreid en streng alsof men een terrorist met explosieven zoekt. De controles zijn vaak opgezet met wegbarricades en met politie en militairen met geweer in de aanslag. Kofferruimtes van auto’s worden doorzocht, tassen leeggehaald, er wordt onder de auto’s en in de wielkasten gekeken. Nee, Puigdemont is hier ook niet. De herinnering van de gesmokkelde stembussen en referendumpapiertjes ligt Spanje nog vers in het geheugen. Een herhaling hiervan zou voor de Spaanse trots een ongenadige klap zijn.
Na de vele wetsovertredingen die de Spaanse regering heeft begaan, (zoals het politiegeweld op 1 Oktober en de staatsgreep onder het mom van grondwetsartikel 155), de inbreuk op de wetsorde en jurisprudentie door het TC en het TS, de valse aangifte wegens opruiing en oproer met geweld door het Spaanse OM tegen de politici en burgerleiders (en de blinde acceptatie er van door het TS) welke internationaal onverdedigbaar is, het ontbreken van de scheiding van de machten (welke steeds duidelijker wordt), en het niet accepteren van het resultaat van de verkiezingen op 21 Decmber (Puigdemont moet ten koste van alles, alles: inclusief ten koste van de democratie en het recht, worden tegengehouden), doen de Spaanse reputatie als een democratische rechtsstaat geen goed. Veel juristen en rechtsgeleerden vinden het handelen van de regering en justitie onbegrijpelijk. Een ex-lid van het TC zei zelfs dat de juristen van het TCÂ gek geworden zijn. Het Spaanse juridisch systeem en de staatsinstellingen spreken zichzelf dusdanig tegen, dat zij haar geloofwaardigheid hard aan het verliezen zijn. En daarmee drijft Spanje richting de afgrond van haar bestaan, op het punt van instorten. Tenminste, zo wordt dat door een groot aantal analisten en juridisch specialisten gezien. Maar, zoals Bismarck ooit eens ironisch opmerkte: ‘Spanje is een bijzonder sterk land. Het probeert al eeuwen zichzelf te vernietigen, maar het lukt haar maar niet’.
De grappen over het conflict zijn in Catalonië ontelbaar. Om de zenuwen bij de Spaanse overheden een tandje op te schroeven, verschenen gisteren gedurende de dag foto’s op Instagram op naam van Puigdemont. Het waren foto’s van de autoroute vanaf Brussel, door Luxemburg en Frankrijk tot aan de Spaanse grens, en tot slot nabij het Parlement in Barcelona. Is het hem dan toch gelukt om ongemerkt langs alle controles te komen? Tijdens de plenaire vergadering vandaag zullen duizenden Catalanen aanwezig zijn voor het Parlement om hun president bij te staan en de democratie te beschermen. Er zijn papieren maskers met het gezicht van de presidentskandidaat gedrukt. “Waar is Puigdemont? Hier is hij, want wij zijn allemaal Puigdemont”, zeggen ze daarmee. Met de waardigheid van een volk kan men niet eindeloos sollen. Maar dat heeft het koninkrijk nog steeds niet begrepen.